بمب ساعتی در چین!
تاریخ انتشار: ۲۷ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۵۲۰۷۴۲
فرارو- پل مورلند، جمعیتشناس دانشگاه لندن و نویسنده کتاب «جزر و مد انسانی: جمعیت چگونه به دنیای مدرن شکل داد» (انتشارات جان مورِی، سال ۲۰۱۹ میلادی) است. او در آثار خود ظهور و افول جوامع را براساس جمعیت شان توضیح میدهد. مورلند در کتاب دیگری تحت عنوان «مهندسی جمعیت شناسی: استراتژیهای جمعیت و درگیریهای قومی» (انتشارات راتلج، چاپ سال ۲۰۱۴ میلادی) به پیوندهای جمعیتشناسی و درگیری میپردازد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش فرارو به نقل از دیلی تلگراف، تا آنجا که میتوانیم بگوییم چین از ابتدای تاریخ بیشترین جمعیت را در بین هر کشوری داشته است. اندازه و شکل چین در طول زمان تغییر کرده است همان طور که اندازه و شکل سایر کشورها نیز تغییر کرده، اما میتوان گفت که چین دست کم برای چند هزار سال پرجمعیتترین کشور جهان بوده است. در هجده ماه آینده این جایگاه توسط هند تصاحب خواهد شد. واقعیتی که از پیش از زمان ژولیوس سزار وجود داشته در شرف تغییر است.
ما نمیتوانیم دقیقا بدانیم که این رویداد مهم در چه تاریخی رخ خواهد داد. افراد زیادی در این دو غول جمعیتی وجود دارند تعداد تولدها و مرگ و میرهای زیادی در روز وجود دارد که اجازه نمیدهد تا مطمئن شویم چین دقیقا چه زمانی تاج جمعیتی خود را از دست خواهد داد. برخی معتقدند که این روند از پیش رخ داده است.
به ناچار باید این پرسش را مطرح کرد که آیا این موضوعی مهم است؟ چین در حال حاضر بسیار ثروتمندتر از هند است و از نظر نظامی بسیار قدرتمندتر است. آخرین باری که دو کشور وارد جنگ شدند بیش از نیم قرن پیش چینیها توانایی خود را به اثبات رساندند و از آن زمان تنها میتوان شکاف را افزایش داد. در هر صورت، یک جنگ در سراسر هیمالیا دورنمای محتملی نیست چرا که زمامداران جهان مسائل فوریتری برای رسیدگی دارند که باید نگران آن باشند.
با این وجود، در دراز مدت کاهش جمعیت چین اهمیت خواهد داشت. چین با کاهش جمعیت در سن کار مواجه است. رویداد مشابهی میتواند برای ژاپن نیز رخ دهد و آن کشور را در دههها رکود اقتصادی قرار دهد. این در حالی است که چین هنوز نسبتا فقیر است. چینی در داخل و خارج از سرزمین اصلی چین سیاست بدنام تک فرزندی را سرزنش خواهند کرد و و حزب کمونیست به خاطر مردم گریزی بیرحمانه خود سزاوار سرزنش است.
با این وجود، واقعیت آن است که نرخ باروری در چین پیش از اجرای سیاست تک فرزندی در حال کاهش بود و نرخ زادوولد تقریبا از شش به سه فرزند در طول دهه ۱۹۷۰ میلادی کاهش یافت. در جوامع چینی نیز که مشمول محدودیت زاد و ولد نبودهاند مانند مواردی که در هنگ کنگ و تایوان وجود دارد سقوط نرخ رشد جمعیت رخ داده است. در واقع، تنها چینیها دچار این مسئله نیستند.
ژاپن و کره جنوبی مدتهاست که با کاهش نرخ باروری مواجه بودهاند و اکنون این نرخ حتی به کشورهای فقیر آسیایی مانند تایلند نیز تعمیم یافته است. در چین به نظر میرسد که کاهش کنترلها بر فرزند آوری تاثیر کمی بر نرخ باروری داشته است. به نظر میرسد که خط مشی تک فرزندی یک اجبار سیاسی ناخوشایند بود که بر فراز یک تغییر اجتماعی عظیم و بنیادین قرار داشت.
در حال حاضر میانگین جمعیت شهروندان چین از میانگین جمعیت شهروندان امریکایی مسنتر است و تقریبا پانزده سال از سال ۱۹۹۰ میلادی پیرتر میباشد. با کاهش شدید تعداد جوانان، تعداد سالمندان نیز در حال افزایش است. چین با کمبود نیروی کار رو به رو خواهد شد و بر خلاف بسیاری از کشورهای غربی باز کردن مسیر مهاجرت یک گزینه مطرح برای تصمیم گیرندگان چینی نیست. چین برای بقیه جهان بزرگتر از آن است که بتواند به اندازه کافی کارگر جوان برای آن کشور فراهم کند و هنوز هم برای جذب تعداد مهاجر بسیار ضعیف است.
سایر نقاط جهان نیز در شرف وقوع آن پدیدهای هستند در چین در حال رخ دادن است و از نظر مقیاس و سرعت در تاریخ جهان بیسابقه محسوب میشود. درست است که اروپا اگر بخواهد میتواند مهاجران را جذب کند تا شکافهای موجود در بازار کار خود را پر کند. با این وجود، کشورهای اروپایی نیز در حال پیر شدن هستند و جمعیت آنان رو به کاهش میباشد. حتی به نظر میرسد هند نیز در آستانه کاهش نرخ باروری قرار دارد اگرچه چنین دهه به طول میانجامد تا به وضعیتی مشابه چین برسد.
در حال حاضر، در مورد بالا بودن نرخ باروری و زاد و ولد تنها کشورهای جنوب صحرای آفریقا یک استثنای واقعی محسوب میشوند. زمانی که صحبت از پیری و کاهش جمعیت میشود نپرسید که این زنگ برای چه کسی به صدا در میآید. اوضاع به گونهای پیش میرود که تقریبا برای همه پیامدهایی به همراه خواهد داشت.
منبع: فرارو
کلیدواژه: چین جمعیت نرخ باروری کشور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۵۲۰۷۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جهان در سراشیبی سقوط نرخ تولد
کاهش نرخ تولد تیتر اول بسیاری از رسانهها در ماههای ابتدایی سال ۲۰۲۴ است و مسئولان را به ارائه راهکارهای مناسب برای مقابله با این پدیده و کمرنگ کردن تاثیرات آن بر اقتصاد و سیاست شهرها تشویق کرده است.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، نرخ زاد و ولد جهانی بر اساس دادههای بانک جهانی نسبت به سال ۱۹۶۳ که برابر ۵.۳ ثبت شده است، همواره در حال کاهش است و در حال حاضر به ۲.۳ رسیده است. با این وجود، جمعیت جهان در چارچوب پارامترهای رشد در حال افزایش است و سازمان ملل متحد رشد جمعیتی دو میلیاردی را در ۳۰ سال آینده پیشبینی میکند و این یعنی جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ به ۹.۷ میلیارد و در دهه ۲۰۸۰ به ۱۰.۴ میلیارد میرسد. روند کاهش نرخ تولد در دهههای پیشین، بیشتر در کشورهای پردرآمد شمالی مشاهده میشد اما این روند در عصر حاضر به سایر مناطق جهان گسترش یافته است و بر اساس برآورد مجمع جهانی اقتصاد، کاهش میزان زاد و ولد به یک پدیده جهانی تبدیل شده است که همهگیری کووید -۱۹ این روند را در بسیاری از کشورها تسریع کرده است. همچنین کاهش نرخ تولد با فرایندهای مهاجرت و کاهش جمعیت روستاها مرتبط است، هرچند شهرها نیز از این روند در امان نیستند.
اسپانیا در سال ۲۰۲۳ پایینترین رقم تاریخی تولد را از سال ۱۹۴۱ تا کنون ثبت کرده است که منعکسکننده نگرانیهای فزاینده در مورد کاهش جمعیت است. وضعیت در اسپانیا یک مثال تکاندهنده است که نشان از روند گستردهتری دارد که در بسیاری از کشورها در حال وقوع است. کاهش جمعیت چین برای دومین سال پیاپی شتاب گرفته است و طبق گزارش اداره ملی آمار چین، تعداد کل مردم چین در سال ۲۰۲۳ با ۰.۲ درصد کاهش به ۱.۴۰۹ میلیارد نفر رسیده است. این کشور سالها است که با روندهایی مبارزه میکند که منجر به پیری جمعیت شده و ناشی از سیاستهای گذشته کنترل جمعیت از جمله سیاست تکفرزندی و افزایش بیمیلی در میان جوانان برای بچهدارشدن است. جمعیت ژاپن پس از رسیدن به ۱۲۸ میلیون نفر در سال ۲۰۰۸ شروع به کاهش کرده و در سال ۲۰۲۲ به ۱۲۵ میلیون نفر رسیده است. پیشبینی میشود که با ادامه این روند، جمعیت ژاپن در سال ۲۱۰۰ به ۶۳ میلیون نفر یعنی نیمی از جمعیت آن در سال ۲۰۲۲ کاهش یابد. این روند در کشورهای دیگر نیز در حال مشاهده است؛ میانگین سنی که افراد برای والدین شدن انتخاب میکنند افزایش یافته است، میانگین تعداد فرزندان در هر خانواده کاهش یافته است و درصد فزایندهای از افراد ترجیح میدهند بدون فرزند بمانند. نرخ باروری در اسپانیا ۱.۱۹ فرزند به ازای هر زن است، درحالیکه در فرانسه ۱.۸۳، ایتالیا ۱.۲۵، پرتغال ۱.۳۸ و ایالات متحده ۱.۷ است. در بریتانیا نیز نرخ باروری به پایینترین حد خود در دو دهه گذشته رسیده است.
عوامل مؤثر بر روند کاهشی نرخ زادوولدیکی از عوامل مؤثر بر کاهش تمایل به فرزندآوری، هزینههای بالای اقتصادی برای داشتن و تربیت فرزند است که یک مشکل حاد برای خانوارهای کمدرآمد به شمار میآید و منعکسکننده افزایش شکاف درآمدی در جوامع است.
در کنار گزارشهای کاهش جمعیت، مقالات بسیاری حتی جنبههای منفیتری را در نظر میگیرند و تعداد حیوانات خانگی را با تعداد کودکان در کشورها مقایسه میکنند. در اسپانیا تعداد سگها سه میلیون بیشتر از تعداد کودکان است و این خبر در هفتههای اخیر مورد توجه رسانههای اجتماعی قرار گرفته است و از آن بهعنوان یک عامل مؤثر در کاهش نرخ زاد و ولد و چالشهای کاهش جمعیت نام برده شده است. با این حال، واقعیت بسیار پیچیدهتر از خلاصه کردن آن به ترجیح مردم برای نگهداری از حیوانات خانگی بر مسئولیتهای سنگین تربیت کودک است.
یکی از عوامل مؤثر در کاهش جمعیت کشورهای غربی، نابرابری جنسیتی است، زنانی که مادر میشوند شغل خود را از دست میدهند، تعادلی بین کار و زندگی و شبکه حمایتی مناسب برای مراقبت از نوزادان وجود ندارد و همین امر منجر به تصمیمگیری برای مادرنشدن در این کشورها میشود.
کاهش جمعیت با اشتغال نامطمئن و نبود امنیت اقتصادی رابطه مستقیم دارد که بهطور عمده بر نسل Z و نسل هزاره که در حال حاضر در سن باروری خود هستند تأثیر میگذارد. طبق مطالعه دانشگاه ایالتی میشیگان، از هر پنج بزرگسال در ایالات متحده، یک نفر تمایل به بچهدار شدن ندارد.
تغییر جهانی در سبک زندگی نیز اثرات قابلتوجهی در این روند دارد و با افزایش مهاجرت بیشتر مردم به مناطق شهری، میانگین تعداد فرزندان در هر خانواده نیز کاهش مییابد چراکه شهرها آهنربای اصلی جمعیت جهان در قرن بیستویکم هستند.
پیامدهای کاهش جمعیتارتباط بین شهرها و نرخ زاد و ولد، فراتر از توضیح دلایل کاهش نرخ تولد است و توضیح پیامدهای این روند کاهشی نیز اهمیت ویژهای دارد. یکی از این پیامدها، کاهش جمعیت است که برای شهرهای آینده مشکل بزرگی ایجاد خواهد کرد. مطالعه انجامشده توسط دانشگاه ایلینوی شیکاگو پیشبینی میکند که ۴۳ درصد از شهرهای ایالات متحده تا سال ۲۱۰۰ کاهش جمعیت را تجربه میکنند و فقط کلانشهرها شاهد افزایش جمعیت خواهند بود. البته این کاهش جمعیت تنها به دلیل کاهش نرخ تولد نیست و عوامل دیگر مانند تغییرات آبوهوا و افزایش هزینههای زندگی نیز در این اتفاق اثر دارند. در آینده نزدیک شهرهای متوسط با کاهش جمعیتی مواجه میشوند که در حال حاضر در مناطق روستایی تجربه میشود. شهرهای کوچک در بعضی مناطق اروپا هم اکنون در حال تجربه این کاهش جمعیت هستند.
پرداختن به موضوع کاهش جمعیت و چالشهای ناشی از پیری جمعیت نیازمند تصمیمگیری فعالانه توسط سازمانهای برنامهریزی شهری است. پویایی در حال تغییر، برخی از زیرساختها و خدمات شهری را منسوخ میکند و نیاز به توسعه زیرساختهای جدید را بیش از پیش مطرح میکند که شهرها باید برای پاسخ به این چالش، مجموعهای از بهترین شیوهها را اتخاذ کنند.
چالشهای جمعیتی همچنین با مسائل اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی مرتبط هستند، تولید ناخالص داخلی هر کشور با کاهش جمعیت نیروی کار کاهش مییابد، مگر اینکه افزایش زیادی در بهرهوری وجود داشته باشد. کمبود نیروی کار بر بخشها و مشاغل مختلف بهویژه بخش خدمات اجتماعی و عمومی مانند آموزش و مراقبتهای بهداشتی تأثیر میگذارد و ممکن است منجر به تعطیلی بعضی مراکز و مشاغل شود. شهرها باید کاهش جمعیت و کاهش نرخ زاد و ولد را در استراتژیها و پیشبینیهای خود بگنجانند تا بتوانند به شیوه مؤثر به چالشها و مشکلات پیشآمده رسیدگی کنند.
سیاستهای تطبیقی جمعیت در کشورهای مختلفبعضی از شهرها توانستهاند راههای موفقیتآمیزی برای رسیدگی به این چالشها ارائه دهند، برای مثال شهر ساراگوزا در اسپانیا، «فروشگاههای دوستانه» را متناسب با نیازهای افراد مسن پیادهسازی کرده است، اسلو در نروژ، خدمات حملونقل کمهزینه را در اولویت برنامههای خود قرار داده است، شهر آمستردام هلند، طرحها و بحثهای فرهنگی را برای رسیدگی به نیازهای جمعیت سالخورده معرفی کرده است و بارسلون با کمک طرح مسکنهای اشتراکی، از زندگی مشترک بیننسلی حمایت میکند. ژاپن سقف کمکهزینههای آموزشی را از دبیرستان به آموزش عالی افزایش داده و کمکهای اقتصادی بیشتری برای حمایت از فرزندآوری اختصاص داده است. بعضی از شهرهای چین مردم را به فرزندآوری در سال زودیاک چینی اژدها (سال ۲۰۲۴) که سال فرخندهای برای چینیها به حساب میآید، تشویق کردهاند. هدف همه این طرحها، توقف روند کاهشی میزان زادوولد، تقویت همزیستی و رسیدگی مؤثر به چالشهای مرتبط با پیری جمعیت است.
کد خبر 751080